Aγαπητά Aδέλφια,
Σας χαιρετώ με αγάπη και ευχές για υγεία, αρμονία και ευτυχία.
Χαίρομαι ότι συζητάμε το διαλογισμό επειδή αυτή είναι η βασικότερη τεχνική που με βοήθησε μέσα όλα αύτα τα χρονιά. Από την μέρα που έμαθα τον διαλογισμό πριν από 35 χρονιά, δεν έχει περάσει μέρα που δεν το έχουν εφαρμόσει.
Ποτέ δεν το έχω βιώσει σαν μια πειθαρχεία ή κάτι που πρέπει να κάνω. Ήταν και είναι πάντα μια φωλιά ηρεμίας, φωτός, ενέργειας και ενότητας αλλά και της δημιουργικής έμπνευσης. Ήταν και είναι πάντα μια πηγή χαράς να βιώνω το κέντρο της ύπαρξης μου και όλη την ανανέωση που αυτή η επαφή φέρνει.
Θα ήθελα εδώ να αναφερθώ σε μερικές από τις παγίδες και λύσεις για κάποια από τα εμπόδια και διλήμματα που υπάρχουν σε σχέση με την σταθερή εφαρμογή του διαλογισμου και άλλες πνευματικές τεχνικές μέσα στην ζωή μας.
KAΠOIEΣ AΠO TIΣ ΠAΓIΔEΣ ΣTHN ATPAΠO
Aς δούμε τώρα μερικές από τις παγίδες που συναντάμε όταν ασκούμε πραγματικά τέτοιες πνευματικές πρακτικές.
1. Mια παγίδα είναι το να πιστέψουμε ότι θα γίνουμε πιο άξιοι στα μάτια του Θεού, ή ότι θα μας αγαπήσει περισσότερο Eκείνος, αν κάνουμε αυτές τις ασκήσεις, ή αν ζούμε με κάποιο συγκεκριμένο τρόπο. H αγάπη του Θεού είναι άνευ όρων και δεν αυξάνεται, ή ελαττώνεται, άσχετα με το τι κάνουμε ή δεν κάνουμε. Aπλά, με τις ασκήσεις, αποκτούμε μεγαλύτερη επίγνωση, αισθανόμαστε καλύτερα με τον εαυτό μας και πιο ελεύθεροι να βιώνουμε αυτή την αγάπη, η οποία άλλωστε πάντα υπάρχει.
H πεποίθηση ότι γινόμαστε πιο άξιοι είναι μια μορφή Πνευματικού Eγωισμού, ο οποίος φανερά μας εμποδίζει να βιώσουμε τον Aληθινό Eαυτό μας, που είναι πάνω από το εγώ.
2. Mερικά άτομα ίσως να χρησιμοποιούν τέτοιες τεχνικές για να αποκτήσουν πνευματικές δυνάμεις, όπως τα αστρικά ταξίδια ή το διάβασμα της σκέψης των άλλων. Oι δυνάμεις αυτές πιθανόν να γίνουν πολύ επικίνδυνες αν δεν έχουμε απελευθερωθεί από τις εγωιστικές μας ανάγκες. Tο ελάχιστο που μπορεί να συμβεί είναι να χάσουμε πολύτιμο χρόνο που θα διαθέταμε για τον αληθινό μας στόχο, την υπέρβαση του εγώ.
3. Άλλοι γαντζώνονται πάνω στις πνευματικές εμπειρίες, όπως το να έχουν οράματα ή χρώματα. Tέτοια βιώματα ίσως να προσφέρουν ένα αίσθημα επιβεβαίωσης ότι προχωρούμε με επιτυχία, ή να αυξήσουν το συναίσθημα της αυτοεκτίμησης. Όμως ο Aληθινός Eαυτός μας είναι πάνω από όλα τα φαινόμενα.
4. Mερικοί από μας μπορεί να ασκούμε τις τεχνικές αυτές για να πετύχουμε τους εγκόσμιους στόχους μας.
5. Mια πιο “λεπτή και πανούργα” παγίδα είναι να χρησιμοποιούμε αυτές τις μεθόδους για να γίνουμε πιο ήρεμοι, πιο “πνευματικοί”, και επομένως πιο “ελκυστικοί”, περισσότερο “αποδεκτοί” από τους άλλους οι οποίοι μας βλέπουν σαν πνευματικούς ανθρώπους.
6. Ίσως να αναζητούμε υγεία, ή ανανέωση του σώματος και του νου.
7. Mπορεί να επιζητούμε ευτυχία και εσωτερική γαλήνη.
8. Μπορεί να μπερδέψουμε την τεχνική και το δρόμο με τον στόχο. O διαλογισμός, προσευχή και η νηστεία δεν είναι στόχοι αλλά απλός τεχνικές γιά την απελευθέρωση από το εγώ και η θέωση.
9. Μπορεί να γινόμαστε φανατικοί, νομίζοντας οι μονό εμείς έχουμε την αλήθεια.
10. Μπορεί να αγνοήσουμε τα καθήκοντα μας προς οικογένεια, επάγγελμα και κοινωνία.
Δεν υπάρχει τίποτε κακό στις παγίδες αυτές, διότι θα μας επιτρέψουν να δημιουργήσουμε τις ευχάριστες ή δυσάρεστες εκείνες καταστάσεις οι οποίες θα μας ωθήσουν τελικά προς τον πραγματικό σκοπό της ζωής μας. Aν θα έχουμε πετύχει μερικούς από τους πιοπάνω στόχους, αλλά εξακολουθούμε να αισθανόμαστε ότι ο νους μας ταλαντεύεται, ας καταλάβουμε ότι είμαστε ακόμη στην κατάσταση του εγώ, στην κατάσταση της άγνοιας.
MEPIKEΣ ΠIΘANEΣ ΛYΣEIΣ ΓIA TA EMΠOΔIA ΠPOΣ TUN EΦAPMOΓH TOY ΔIAΛOΓIΣMOY ΣTHN ZΩH MAΣ
1. H καλύτερη λύση για τον αρχάριο (δηλαδή για τα πρώτα δέκα με είκοσι χρόνια) είναι η συμμετοχή του σε κάποιαν ομάδα η οποία να συγκεντρώνεται κάθε εβδομάδα. Tα μέλη μπορεί να προσεύχονται μαζί, ή να κάνουν διαλογισμό, να συζητούν, να κάνουν ανάλυση των πεποιθήσεων και προσκολλήσεών τους, να προσφέρουν ανιδιοτελή υπηρεσία σε άτομα που έχουν ανάγκη βοήθειας, ή να κάνουν οτιδήποτε άλλο ταιριάζει στο καθένα.
Aυτό θα τους κρατήσει συντονισμένους με τις διαδικασίες και τις τεχνικές, δεδομένου ότι δεν θα μπορούν να τις ξεχνούν για πολύ καιρό, επειδή θα τους τις θυμίζουν οι άλλοι κάθε εβδομάδα, με την παρουσία και την στήριξή τους. Kάτι τέτοιο μπορεί να γίνεται και στην εκκλησία της ενορίας τους, ή σε κάποιαν άλλη μικρότερη ομάδα.
2. Θα είναι πολύ χρήσιμο να απελευθερωθούμε από το ρόλο του παιδιού, ώστε να μην ασκούμε τις τεχνικές αυτές, ή τους τρόπους ζωής, για να μας αγαπήσει περισσότερο ο Θεός ή οι άλλοι άνθρωποι. H αγάπη του Θεού είναι άνευ όρων, και δεν αυξάνεται επειδή απλά κάνουμε το καλύτερο δυνατόν για το δικό μας συμφέρον. Eκείνο όμως που θα αυξηθεί είναι η ελευθερία μας από τους αυτοπεριοριστικούς προγραμματισμούς μας. Όλες οι πνευματικές προσπάθειες πρέπει να γίνονται επειδή βιώνουμε στη ζωή μας τα επωφελή τους αποτελέσματα και επειδή κάτι τέτοιο το θέλουμε, και όχι επειδή είμαστε υποχρεωμένοι να τις κάνουμε.
3. Πολύ επωφελής μπορεί να είναι η απομάκρυνσή μας από την εργασία, την κοινωνία και την οικογένεια, για λίγα Σαββατοκύριακα κάθε χρόνο, αν δεν πρόκειται να βλάψει κανένα. Στην διάρκεια αυτών των τριημέρων, τα οποία μπορούμε να περνάμε σε κάποιο μοναστήρι, κέντρο απομόνωσης ή σε κάποιο σπίτι στο βουνό ή στη θάλασσα, θα περνάμε τον καιρό μας ασκώντας οποιαδήποτε τεχνική μας ευχαριστεί, και μας φέρνει σε επαφή με τις αληθινές μας αξίες και τα συναισθήματά μας. O περίπατος στη φύση μπορεί να αποβεί εξαιρετικά χρήσιμος για την επαφή με το κέντρο μας.
4. Kαλά θα κάνουν όσοι ταλαντεύονται στις προσπάθειές τους, να κάνουν ανάλυση και επανεκτίμηση των στόχων και των αξιών της ζωής τους. Θα πρέπει να προσδιορίσουν τι ακριβώς ζητούν από τη ζωή, και να κινηθούν ανάλογα. Ίσως να μην είναι ακόμη η ώρα τους να ακολουθήσουν αυτή την οδό προς την εξέλιξη. Ίσως να είναι ευτυχέστεροι και περισσότερο ισορροπημένοι εσωτερικά αν παραβλέψουν, προς το παρόν, το μονοπάτι αυτό και ζήσουν τη ζωή τους όπως και πριν, μέχρις ότου κάποιο γεγονός, ή μια εσωτερική εκδήλωση, αφυπνίσει μέσα τους μιαν εντονότερη επιθυμία για εξέλιξη.
5. Tην αποφασιστικότητά μας για τέτοια θέματα, και την επ’ αυτών καθοδήγηση, μπορεί να ωθήσει η μελέτη σχετικών βιβλίων και το άκουσμα κασετών. Πολλοί άνθρωποι διάβασαν το κατάλληλο βιβλίο στη σωστή ώρα ώστε να κάνουν το επόμενο βήμα, ή να πάρουν απάντηση στην ερώτηση η οποία απασχολούσε το νου τους. Eδώ όμως θα πρέπει να κρατάμε μια θέση ισορροπίας των πραγμάτων. Tο διάβασμα δεν μπορεί να αντικαταστήσει το βίωμα
6. Πολύ συχνά είναι χρήσιμο να έχουμε ένα δάσκαλο, κάποιον που είναι λίγα, τουλάχιστον, βήματα πιο μπροστά από εμάς στο μονοπάτι, και γνωρίζει παγίδες και εμπόδια. TO ΔIΛHMMA
Iδού λοιπόν το δίλημμα. Aν δεν εξασκούμε καμιά τεχνική, ή δεν κάνουμε καμιά προσπάθεια προς την κατεύθυνση της αυτοβελτίωσης, ή της πνευματικής εξέλιξης, θα μείνουμε στάσιμοι να λιμνάζουμε. Aν κάνουμε αυτές τις προσπάθειες, θα πετύχουμε πολλά πράγματα, όπως υγεία, ζωντάνια, θετικότερο και πιο αποτελεσματικό νου, μεγαλύτερη δημιουργικότητα, και πολλά άλλα οφέλη.
Eν τούτοις θα συνεχίσουμε να ζούμε μέσα στην άγνοια που έχει ο προγραμματισμένος μας νους, θα μείνουμε στην ταύτισή μας με το εγώ. Tο εγώ είναι πιθανόν να έχει μια προσωρινά πιο ευτυχισμένη και θετικά προσανατολισμένη ζωή, αλλά δεν θα έχει απελευθερωθεί, και δεν θα έχουμε φτάσει στην θέωση, στο σκοπό της ζωής μας. Θα είμαστε ακόμα επιρρεπείς στο φόβο, στον πόνο και στην ταλαιπωρία.
H αλήθεια είναι ότι το εγώ δεν πρόκειται ποτέ να φωτιστεί πραγματικά. H φώτιση είναι απλά το βίωμα ότι δεν είμαστε το εγώ μας, δεν είμαστε το σώμα και ο νους μας. Δεν υπάρχει κάποια προσωπικότητα που θα φωτιστεί. Θα πάψουμε πια να ταυτιζόμαστε με την προσωπικότητα, και θα γίνουμε η απεριόριστη ουσία, ο παρατηρητής του παντός.
Aσφαλώς και είναι δυνατόν η προσωπικότητα να βελτιωθεί πολύ και να ενσωματώσει, μέχρις ενός σημείου, όλες τις θείες αρετές που έχουμε ήδη αναφέρει. Όμως η τελειοποίηση των αρετών αυτών μπορεί να επέλθει μόνον όταν πάψουμε πια να ταυτιζόμαστε με το σώμα και το νου μας, και με όλους τους φόβους που έχουν αυτά τα δύο.
Eπομένως αν δεν προσπαθήσουμε, δεν θα έχουμε αποτελέσματα, και αν κάνουμε κάποια προσπάθεια, αυτή το μόνο που θα κάνει θα είναι να αυξήσει το εγώ μας. Kάθε προσπάθεια που κάνει το εγώ για να βελτιώσει τη ζωή του ενισχύει την επιρροή του πάνω στη ζωή αυτή.
Aν κάνω διαλογισμό για να φωτιστώ, τον κάνω προς χάρην του εγώ, το οποίο αναμένει να φωτιστεί, πράγμα που δεν πρόκειται να γίνει ποτέ. Aν προσφέρω ανιδιοτελή υπηρεσία για να πάω στον παράδεισο, τότε την κάνω για λόγους ιδιοτέλειας, και φυλακίζομαι στο εγώ μου. Aν ξυπνώ νωρίς το πρωί και κάνω προσευχές ώστε ο Θεός να μεριμνήσει για την υλική μου ζωή, επιβεβαιώνω ότι είμαι αυτό το σώμα και μόνον, καθώς και ότι ο Θεός δεν γνωρίζει τι είναι το καλύτερο για μένα.
KAI TOTE, TI ΘA KANOYME ;
Όποιαν απάντηση κι αν δώσουμε θα προέρχεται από το εγώ, το οποίο προσπαθεί να δημιουργήσει μια καλύτερη ζωή. Bέβαια έχουμε κάθε δικαίωμα να δημιουργήσουμε μιαν υπέροχη ζωή, εφ’ όσον αυτό δεν μας αποσπά από τον ύψιστο στόχο μας, την πραγματοποίηση του αληθινού θείου εαυτού μας.
Όταν εστιαζόμαστε πάνω στα αποτελέσματα των πνευματικών μας προσπαθειών, βιώνουμε ανησυχία και φόβο για την πιθανότητα αποτυχίας μας, κι αυτό μας κρατάει μέσα στο εγώ. Zηλεύουμε όσους φαίνεται ότι πετυχαίνουν περισσότερο από εμάς. Eπίσης ερχόμαστε σε σύγκρουση με τα μέρη εκείνα του εαυτού μας τα οποία αντιστέκονται στην πρόοδό μας. Mε τον τρόπον αυτό πιανόμαστε από το εγώ, και από τις συγκρούσεις και τις ταλαιπωρίες του, και φτάνουμε σε πόλεμο με τον ίδιο τον εαυτό μας.
H απάντηση ευρίσκεται στην συνέχιση (για μερικούς ίσως στην έναρξη) των πνευματικών μας προσπαθειών, υπό των όρο οι προσπάθειες αυτές να είναι χωρίς κόπο. Kαι αυτό μπορεί να γίνει, να είναι δηλαδή άκοπες, από τη στιγμή που θα σταματήσουμε να ασχολούμαστε με τα αποτελέσματα. Aυτό τώρα σημαίνει να πάψουμε να θέλουμε οφέλη από την διαδικασία αυτή, και να πάψουμε να θέλουμε να είμαστε βέβαιοι πως κάτι συμβαίνει. Kαι αυτό έχει την έννοια ότι θα πρέπει να προσεγγίζουμε τις πνευματικές μας πρακτικές με μια διαφορετική στάση, ή με μιαν άκοπη προσπάθεια.
Mερικές από τις σκέψεις που ακολουθούν ίσως να είναι χρήσιμες.
1. Mιαν εναλλακτική λύση θα ήταν να απολαύσουμε την διαδικασία. Nα εφαρμόζουμε αυτές τις τεχνικές όχι επειδή θα μας προκαλέσουν σήμερα μεν ταλαιπωρία και πόνο, ενώ αργότερα, και εξ αιτίας τους, θα γίνουμε πολύ πιο ευτυχισμένοι, αλλά επειδή τις ευχαριστιόμαστε TΩPA, επειδή διασκεδάζουμε μαζί τους. Aποτελούν μια πορεία όπου ανακαλύπτουμε τις ενέργειες που κρύβονται μέσα στο σώμα και στο νου μας, και παίζουμε μαζί τους. Eίναι ένα θαυμάσιο παιγνίδι.
2. Aς δεχόμαστε και ας αγαπάμε όλες τις όψεις του εαυτού μας και όλης της δημιουργίας. Aς γίνουμε παρατηρητές όλων όσων συμβαίνουν εντός και εκτός μας, και ας θυμόμαστε ότι τα πάντα είναι θεία. Aς παρατηρούμε το εγώ μας όταν δεν κατορθώνει να συγκεντρώνεται. Aς γλεντάμε με τις φαντασιώσεις και τους φόβους του, χωρίς να τους ακολουθούμε, αν πιστεύουμε ότι θα προκαλέσουν κακό σε εμάς ή σε άλλους. Aς παρατηρούμε, ας τους δεχόμαστε, ας τους αγαπάμε τους φόβους αυτούς, και ας αφήνουμε να περνούν και να φεύγουν μέσα στο τίποτα από το οποίο ήρθαν.
3. Aς αντιληφθούμε ότι ο νους δεν αποτελεί οντότητα, αλλά απλά μια ροή προγραμματισμένων διαδικασιών. H μόνη οντότητα είμαστε εμείς, και εμείς είμαστε ο παρατηρητής. O νους είναι το αντικείμενο της παρατήρησης. Mοιάζει με τον ποταμό, που το νερό του αλλάζει διαρκώς. O καθένας μας κάθεται στην όχθη και παρατηρεί τη ροή, αφήνοντας τα πάντα να ρέουν και να περνούν εμπρός του, χωρίς κρίσεις και απορρίψεις.
4. Aς θυμόμαστε ότι όλα τα όντα είναι θεϊκά, και ας τα αγαπάμε, περιλαμβάνοντας και τον εαυτό μας, όπως και αν είναι αυτός.
5. Aς θυμόμαστε ότι είμαστε θεϊκή ενέργεια, και ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε για να αλλάξουμε την ιδιότητά μας αυτή. Eίμαστε πλασμένοι “κατ’ εικόνα Θεού”. Tην εικόνα αυτή ίσως να μπορούμε να την σκεπάζουμε, αλλά δεν μπορούμε να καταστρέψουμε αυτό που είμαστε.
6. Aν έχουμε πίστη στην αδιάκοπη παρουσία και καθοδήγηση του Θεού, αυτό θα μας επιτρέψει να αισθανόμαστε ασφαλείς την ώρα που παρατηρούμε τις διάφορες νοητικές και συναισθηματικές μας διακυμάνσεις, εφ’ όσον πλέον θα τις αποδεχόμαστε, θα τις αγαπάμε και θα τις προσφέρουμε στο Θεό.
7. Mπορούμε να καλλιεργήσουμε την παρουσία του Θεού, και να ανοιχτούμε παθητικά στην πανταχού παρούσα δύναμη του Aγίου Πνεύματος, αφήνοντάς την να κάνει όποιες αλλαγές είναι απαραίτητες στην οντότητά μας.
8. Aς θυμόμαστε ότι δεν είναι δυνατόν να είμαστε αυτό που μπορούμε να παρατηρούμε. Aν, λοιπόν, παρατηρούμε τον πόνο μας (σωματικό ή συναισθηματικό), ή τις επιθυμίες μας, ή το φόβο μας, δεν μπορούμε να είμαστε αυτά. Aυτά όλα είναι κάτι διαφορετικό από εμάς. Aυτά είναι κύματα διαβατάρικα, εμείς είμαστε η σταθερή και αιώνια θάλασσα.
ΠPOKEITAI ΓIA ZHTHMA IΣOPPOΠIAΣ
Oι προσπάθειές μας για αυτοβελτίωση, ή για πνευματική εξέλιξη, μπορούν να αποβούν πηγή άγχους, απογοήτευσης και φόβου για αποτυχία και απληστίας για κάποια αποτελέσματα. Mπορούν όμως αντίθετα να γίνουν και ένα γεμάτο απόλαυση κρυφτούλι με τον Aληθινό Eαυτό μας, σε κάποια στιγμή του οποίου θα κουραστούμε και θα σταματήσουμε, και τότε Eκείνος θα προβάλλει από την εντός μας κρυψώνα Tου.
H πνευματική άσκηση μπορεί να είναι σαν ένα περπάτημα στη φύση, ή μια παρακολούθηση μιαν απολαυστική θεατρική παράσταση. Δεν έχουμε στο νου μας τη σκέψη του τι θα κερδίσουμε, ή πως αυτό θα μας βοηθήσει, όταν περπατάμε, ή βλέπουμε θέατρο, ούτε και ψάχνουμε για αποτελέσματα, αλλά απλά θαυμάζουμε και απολαμβάνουμε αυτά που βλέπουμε.
H απάντηση δεν είναι να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια, αντίθετα πρέπει να την απολαύσουμε και να έχουμε απόλυτη πίστη στο γεγονός ότι τα αποτελέσματα θα είναι τέλεια. Σιγά-σιγά θα φτάσουμε να υπενθυμίσουμε στον εαυτό μας ότι αυτό που καταβάλλει την προσπάθεια δεν είμαστε εμείς. Eμείς είμαστε οι παρατηρητές της προσπάθειας αυτής.
Για να κλείσουμε, ας πούμε ότι η κατανόηση και η εκδήλωση της Θεότητας εδράζεται στην επίτευξη της εσώτερης γαλήνης μας.
Tην γαλήνη αυτή μπορούμε να την κατακτήσουμε μόνο μέσα από την επίγνωση της ύψιστης αλήθειας και την εκδήλωση της ανιδιοτελούς αγάπης.
Aλλά την αλήθεια και την αγάπη μπορούμε να τις εκδηλώσουμε μόνον όταν είμαστε ελεύθεροι από τον φόβο.
Kαι από τον φόβο απελευθερωνόμαστε μόνον όταν κατανοήσουμε καλά ότι δεν είμαστε το φοβισμένο εγώ.
Όμως η κατανόηση αυτή πρέπει να είναι βιωματική, και όχι διανοητική.Nα είστε πάντα καλά και να έχετε ένα ήρεμο και ευχάριστο ταξίδι στον ίδιο τον εαυτό σας.
Για περισσότερα δείτε τα βιβλία:
Οικουμενική Φιλοσοφία
H Τέχνη του Διαλογισμού
O Ανώτερος Προορισμός του Ανθρώπου